İlçe Sağlık Müdürlüğü tarafından Kırım Kongo Kanamalı Ateşi’ne ilişkin bilgilendirme açıklaması yapıldı.
Yapılan bilgilendirme de şu ifadeler yer aldı;
KENEYi HAFiFE ALMAYIN, TEDBiRi ELDEN BIRAKMAYIN!
“Tedbir, Kontrol, Müdahele”
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) Nedir?
Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), çoğunlukla keneler aracılığıyla hayvanlardan insanlara bulaştırılan mikrobik bir hastalıktır. Ancak, hastalık hayvanlarda belirtisiz seyrederken insanlarda öldürücü olabilmektedir.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Nasıl Bulaşır?
Daha çok vücudumuza kene tutunması ile bulaşmakla birlikte;
- Kenelerin çıplak elle çıkarılması ya da ezilmesi ile,
- Hasta insanların kan gibi vücut sıvılarına temas etmekle,
- Mikrobu taşıyan hayvanların kanları, vücut sıvıları ve dokularına korunmasız temasla da bulaşabilir.
Kenelerin yoğun olarak bulunduğu yerler; özellikle hayvancılığın yapıldığı; orman kenarı parçalı arazi yapısına sahip çalı ve çırpılı alanlar ile otlakların bulunduğu yerlerdir. Ülkemiz kenelerin yaşamaları için coğrafi açıdan oldukça uygun bir yapıya sahiptir.
Kimler Risk Altında?
- Hastalığın görüldüğü bölgelerde yaşayan tarım ve hayvancılık ile uğraşan kişiler,
- Kasaplar ve mezbaha çalışanları,
- Veteriner hekimler,
- Askerler,
- Korunmasız olarak kamp ve piknik yapanlar,
- KKKA hastaları ile temas eden sağlık personeli,
- Laboratuvar çalışanları,
- Hasta yakınları risk altındadır.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin Kuluçka Süresi Ne Kadardır?
Kuluçka süresi, mikrobun vücuda girmesinden sonra hastalık belirtilerinin başlamasına kadar geçen süredir.
Virüsün alınma şekline bağlı olarak 1-14 gün sürebilir;
- Hastalığın kuluçka süresi kene tarafından tutunma ile virüsün alınmasını takiben genellikle 1-3 gün en fazla 9 gün olabilmektedir.
- Enfekte kan ve vücut sıvılarıyla temas sonucu bulaşmalarda ise bu süre 5-6 gün, en fazla 13 gün olabilmektedir.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin Belirtileri Nelerdir?
Yüksek ateş, baş ağrısı, yoğun halsizlik, kollarda ve bacaklarda şiddetli ağrı, bazen kusma, karın ağrısı veya ishal, yüzde kızarıklık, ilerleyen safhada vücudun değişik yerlerinde kanamalar, gövde, kol ve bacaklarda morluklar, burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan görülebilir.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşinden Nasıl Korunulur?
- Hastalığa sebep olan mikrobun bulaştırıcısı olan keneler uçmazlar, zıplamazlar; yerden yürüyerek vücuda tırmanırlar.
- Hayvanların üzerindeki keneye, hayvanların kan ve idrarına çıplak elle dokunulmamalıdır.
- Tarla, bağ, bahçe, orman ve piknik alanları gibi kene yönünden riskli alanlara gidilirken;
– Kenelerin vücuda girmesini engellemek maksadıyla mümkün olduğu kadar vücudu örten giysiler giyilmeli,
– Pantolon paçaları çorapların içerisine sokulmalı,
– Ayrıca kenelerin elbise üzerinde rahat görülebilmesi için açık renkli kıyafetler tercih edilmelidir. Oturulacak yerlere de açık renkli örtü serilmelidir.
- Riskli alanlardan döndükten sonra kene olup olmadığını görmek için vücudun ve elbiselerin her yerine dikkatlice bakılmalıdır.
- Vücudun özellikle diz arkası, koltuk altları, kulak arkası, ense, saç dipleri ve kasıklar dâhil kontrol edilmeli ya da ettirilmelidir.
- Çocukların vücutları da mutlaka kene yönünden kontrol edilmelidir.
- Vücuda tutunan kene en kısa sürede çıplak elle dokunmadan; eldiven, bez ya da poşet ile çıkartılmalı, çıkartılamıyorsa en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilmelidir.
- Hastalık, hayvanlarda belirti göstermeden seyrettiğinden hayvanlar sağlıklı görünse bile hastalığı bulaştırabilirler.
- Bu sebeple hastalığın sık olarak görüldüğü bölgelerde bulunan hayvanların kan ve idrar gibi vücut sıvılarına çıplak el ile temas edilmemelidir.
- Hastalığa yakalanan kişilerin kan, vücut sıvıları ve çıkartılarıyla hastalık bulaşabildiğinden, hasta ile temas eden kişiler gerekli korunma önlemlerini (eldiven, önlük, maske vb.) almalıdır.
- Hasta insan ve hayvanların kan, vücut sıvıları ile doğrudan temas eden kişiler ise kendilerini 2 hafta süreyle takip etmelidir.
- Halsizlik, iştahsızlık, ateş, kas ağrısı, baş ağrısı, bulantı, kusma veya ishal gibi belirtilerin görülmesi halinde derhal en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelidirler.
- Hastalığın kontrolünde özellikle çiftlik hayvanlarında kene mücadelesi önemli olduğundan hayvanlar, İl Tarım ve Orman Müdürlükleri veya İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinin önerileri ve yardımları doğrultusunda kene ilaçları ile düzenli bir şekilde ilaçlanmalıdır.
- Kene mücadelesinde geniş çevre ilaçlamaları önerilmemektedir.
- Kenelerin birçok çeşidi vardır. Ancak hangi kenenin hastalık yapıp yapmadığı anlaşılamayacağından tüm kenelere karşı aynı önlemler alınmalıdır.
Kene tutunmasından sonra 10 gün içinde; ateş, halsizlik, iştahsızlık, karın ağrısı, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal şikayetleri ortaya çıkarsa hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Kene Tutunması Sonrasında Yapılmaması Gerekenler!
Vücuda tutunmuş olan keneyi patlatmayın, ezmeyin, üzerine herhangi bir kimyasal madde (alkol, deterjan, sıvı sabun, gaz yağı, kolonya) kesinlikle dökmeyin ve üzerine sigara bastırmayın.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin Aşısı Var mıdır?
Bugün için etkinliği kanıtlanmış ve kabul görmüş uygulanabilir bir aşısı bulunmamaktadır. Ancak aşı geliştirme çalışmaları yoğun bir şekilde devam etmektedir.
Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinin Tedavisi Var mıdır?
Maalesef bugün için hastalığın kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Tedavi, hastaya verilen destek tedavi ile sağlanmaktadır. Bu sebeple de bu hastalığın en önemli tedavisi hiç yakalanmamaktır. Bunun için elimizde üç önemli silahımız olup bunlar tedbir, kontrol ve müdaheledir.
Tedbir
Oturacağınız yere açık renkli örtü serin.
Bağ, bahçe, tarla, orman gibi riskli alanlara giderken açık renkli ve kapalı kıyafetler giyinin.
Pantolon paçalarını çorap içine sokun ya da çizme giyinin.
Hayvanların üzerindeki keneye, hayvanların kan ve idrarına çıplak elle dokunmayın.
Kontrol
Riskli alanlardan döndükten sonra kene olup olmadığını görmek için vücudunuzun ve elbisenizin her yerine dikkatlice bakın.
Vücudunuzu özellikle diz arkası, koltuk altları, kulak arkası, ense, saç dipleri ve kasıklar dahil kontrol edin ya da ettirin.
Müdahele
Vücudunuza tutunan keneyi çıplak elle dokunmadan; eldiven, bez ya da poşet ile çıkartın, çıkaramıyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna gidin.
